Historia WTC

Przegląd historyczny

Pod Zaborami

6 kwietnia 1886 r. – Edward hr. Chrapkowski proponuję założenia Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów w celu rozpowszechnienia kolarstwa. Pomysł został jednogłośnie przyjęty. Powstaje WTC i jego pierwsza odznaka!

Inicjator, a potem prezes (1889-1892) WTC Edward hr. Chrapowicki.
Inicjator, a potem prezes (1889-1892) WTC Edward hr. Chrapowicki.
Pierwsza Odznaka Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów.
Pierwsza Odznaka Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów.
21 czerwca 1886 r. – pierwsze wyścigi organizowane przez Warszawskie Towarzystwo Cyklistów. Odbyły się na Placu Ujazdowskim. Były to trzecie w Warszawie, a pierwsze klubowe wyścigi.
11 grudnia 1887 r. – otwarcie pierwszego własnego budynku klubowego WTC na ul. Marszałkowskiej 57, który został poświęcony przez ks. rektora Chełmickiego.

Pierwsza, własna siedziba WTC.
Pierwsza, własna siedziba WTC.
1892 r. – powstaje obiekt klubowy z torem kolarskim na Dynasach przy ul. Oboźnej 1/3.

Pierwsze zdjęcie pałacyku klubowego WTC na Dynasach, które zostało wykonane tuż po uroczystym otwarciu.
Pierwsze zdjęcie pałacyku klubowego WTC na Dynasach, które zostało wykonane tuż po uroczystym otwarciu.
11 maja 1894 r. – przyznanie tytułu honorowego członka Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów, znanemu pisarzowi Aleksandrowi Głowackiemu czyli Bolesławowi Prusowi. Uczta na cześć pisarza oraz wręczenie dyplomu odbyły się na Dynasach cztery lata później.

Dyplom, przyznany honorowemu członkowi WTC, Aleksandrowi Głowackiemu.
Dyplom, przyznany honorowemu członkowi WTC, Aleksandrowi Głowackiemu.
Piąty z kolei honorowy członek WTC Bolesław Prus.
Piąty z kolei honorowy członek WTC Bolesław Prus.
17 grudnia 1890 r. – Henryk Sienkiewicz otrzymuję dyplom, dzięki któremu staję się honorowym członkiem Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów.

Dyplom Henryka Sienkiewicza – członek honorowy.
Dyplom Henryka Sienkiewicza – członek honorowy.
Fotokopie autografów dwóch najsłynniejszych członków honorowych WTC - Henryka Sienkiewicza i Bolesława Prusa.
Fotokopie autografów dwóch najsłynniejszych członków honorowych WTC – Henryka Sienkiewicza i Bolesława Prusa.
31 sierpnia 1897 r. – Zatwierdzenie Sztandaru Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów przez Cara Mikołaja II. Wacław Gąsiorowski, gospodarz WTC, znając prawo i zwyczaje dworu Romanowych , wykorzystał przywitanie Cara do zalegalizowania Sztandaru. Jak głosi napisany przekaz: „car spojrzał na sztandar, zawahał się, ale zasalutował, a co oko carskie ujrzało, stawało się legalne i musiało być tolerowane”.

Wacław Gąsiorowski, który podstępem zalegalizował sztandar Towarzystwa.
Wacław Gąsiorowski, który podstępem zalegalizował sztandar Towarzystwa.
20 stycznia 1912 r. – Warszawskie Towarzystwo Cyklistów obchodziło jubileusz 25 – lecia, a Antoni Fertern 20 – lecie swojej wiceprezesury. Z tej okazji powstała okolicznościowa broszura WTC 1886 – 1911, wiele artykułów w prasie oraz oczywiście zawody na Dynasach.

Komitet WTC w dniach obchodów 25-lecia Towarzystwa.
Komitet WTC w dniach obchodów 25-lecia Towarzystwa.
Zawody na Dynasach z okazji 25-lecia WTC.
Zawody na Dynasach z okazji 25-lecia WTC.

 

W niepodległej Polsce

24 sierpnia 1919 r. – pierwszy jeszcze nieoficjalne, szosowe mistrzostwa Polski na dystans 100 km, zorganizowane przez działaczy WTC. Zwyciężył Franciszek Zawadzki reprezentant Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów.

Franciszek Zawadzki, reprezentant WTC, który wywalczył koszulkę z białym orłem, w pierwszych mistrzostwach na szosie, w niepodległej Polsce.
Franciszek Zawadzki, reprezentant WTC, który wywalczył koszulkę z białym orłem, w pierwszych mistrzostwach na szosie, w niepodległej Polsce.
27-29 czerwca 1920 r. – Powstanie Związku Polskiego Towarzystw Kolarskich. Komisja w składzie: Stanisław Blikle – wiceprezes WTC, dr Teodor Finster z Łodzi, Stanisław Rudnicki – prezes KKCiM, Rudolf Wacek ze Lwowa i Adam Zakrzewski – WTC, przedstawiła swoje wnioski i projekt statutu podczas trzy dniowego zjazdu na Dynasach.

Pierwszy Prezes Związku Kolarskiego, wiceprezes WTC Stanisław Blikle.
Pierwszy Prezes Związku Kolarskiego, wiceprezes WTC Stanisław Blikle.
Pierwszy Emblemat Związku Polskiego Towarzystw Kolarskich.
Pierwszy Emblemat Związku Polskiego Towarzystw Kolarskich.
Emblemat WTC. Jak zawsze z syrenką.
Emblemat WTC. Jak zawsze z syrenką.
8 września 1921 r. – Pierwsze torowe mistrzostwa Rzeczypospolitej na Dynasach. Zwycięzca to Józef Lange, jedne z najwybitniejszych i wszechstronnych kolarzy pierwszych lat II Rzeczypospolitej.

Józef Lange. Dwukrotny olimpijczyk z Paryża i Amsterdamu, pierwszy polski medalista olimpijski (1924) i pierwszy szosowy mistrz Polski (1921).
Józef Lange. Dwukrotny olimpijczyk z Paryża i Amsterdamu, pierwszy polski medalista olimpijski (1924) i pierwszy szosowy mistrz Polski (1921).
Start do wyścigu finałowego podczas pierwszych torowych mistrzostw Polski na Dynasach (1921).
Start do wyścigu finałowego podczas pierwszych torowych mistrzostw Polski na Dynasach (1921)
26-27 lipca 1924 r. – Historyczne wydarzenie w dziejach polskiego kolarstwa. Reprezentacyjna drużyna torowa na dystansie 4000 m, w składzie: Józef Lange, Jan Łazarski, Tomasz Stankiewicz i Franciszek Szymczyk, wywalczyła ma olimpiadzie w Paryżu, pierwszy w naszych dziejach – medal olimpijski (srebrny).

Drużyna, która wywalczyła, pierwszy dla Polski, srebrny medal na Igrzyskach Olimpijskich.
Drużyna, która wywalczyła, pierwszy dla Polski, srebrny medal na Igrzyskach Olimpijskich.
zdjecie122
Olimpijskie pamiątki Franiciszka Szymczyka z Paryża: dyplom za zdobycie 2 miejsca w drużynowym wyścigu na 4000 m ze startu zatrzymanego, podpisany przez barona Pierre de Coubertina, oraz medal olimpijski.

Olimpijskie pamiątki Franciszka Szymczyka z Paryża: dyplom za zdobycie 2 miejsca w drużynowym wyścigu na 4000 m ze startu zatrzymanego, podpisany przez barona Pierre de Coubertina, oraz medal olimpijski.

7-16 września 1928 r. – Przełom w kolarstwie szosowym . I Bieg Dookoła Polski zorganizowany przez działaczy WTC i PZTK. Rok później odbył się II Bieg Dookoła Polski.

I Bieg Dookoła Polski. Było 72 uczestników, a przed nimi 1442 km.
I Bieg Dookoła Polski. Było 72 uczestników, a przed nimi 1442 km.
Komisja sędziowska i służba sanitarna I Biegu Dookoła Polski.
Komisja sędziowska i służba sanitarna I Biegu Dookoła Polski.
II Bieg Dookoła Polski. Władza wskazuję drogę.
II Bieg Dookoła Polski. Władza wskazuję drogę.
Feliks Więcek – zwycięzca I-Biegu Dookoła Polski.
Feliks Więcek – zwycięzca I-Biegu Dookoła Polski.
Ważniejsze sukcesy osiągnięte na rowerach B. Wahren.
Ważniejsze sukcesy osiągnięte na rowerach B. Wahren.
1931 r. – Największy wyczyn kolarzy – turystów WTC w okresie międzywojennym. Wycieczka na rowerach przez Rumunię, Bułgarię do Turcji i z powrotem.

Uczestniczy wycieczki kolarskiej, tuż przed wyjazdem z Warszawy.
Uczestniczy wycieczki kolarskiej, tuż przed wyjazdem z Warszawy.
6 września 1936 r. – 50-lecie Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów. Z tej okazji otrzymaliśmy, jako jedyna organizacja w Polsce, godność członka honorowego PZTK.

50-lecie WTC. Przed Grobem Nieznanego Żołnierza pochylają się sztandary WTC i PZTK.
50-lecie WTC. Przed Grobem Nieznanego Żołnierza pochylają się sztandary WTC i PZTK.

Okres Powojenny

18 maja 1947 r. – WTC zorganizowało pierwsze po II wojnie światowej zawody kolarskie w Parku Skaryszewskim im. Ignacego Paderewskiego. Dochód z zawodów przeznaczono na odbudowę przyszłej siedziby WTC przy ul. Dąbrówki 9/11 na Saskiej Kępie.

Start pierwszych zawodów kolarskich w Parku Skaryszewskim organizowane przez WTC.
Start pierwszych zawodów kolarskich w Parku Skaryszewskim organizowane przez WTC.
18 kwietnia 1948 r. – Uroczyste poświęcenie sztandaru Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów, który zaginął w czasie działań wojennych, ocalała jedynie głowica.

Głowica sztandaru WTC, która ocalała z zawieruchy wojennej.
Głowica sztandaru WTC, która ocalała z zawieruchy wojennej.
Po uroczystym poświęceniu sztandaru WTC.
Po uroczystym poświęceniu sztandaru WTC.
1949 r. – W wyniku reorganizacji ruchu sportowego w Polsce, WTC dostało się pod skrzydła KS Kolejarz – Polonia. Wkrótce zarekwirowano lokal Towarzystwa wraz z urządzeniami i pamiątkami. Niebawem WTC oficjalnie przestało istnieć.
10 lutego 1957 r. – Reaktywowano działalność WTC. Towarzystwo znów rozpoczęło pracę na polu społecznym, kulturalnym i sportowym.
1958 r. – Mały Wyścig Pokoju – inicjatywa WTC. Był to pierwszy, masowy wyścig kolarski dla młodzieży niestowarzyszonej, która rok później przekształciła się w organizację.

I Mały Wyścig Pokoju zgromadził reprezentantów poszczególnych dzielnic stolicy.
I Mały Wyścig Pokoju zgromadził reprezentantów poszczególnych dzielnic stolicy.
Działacze WTC, organizatorzy wyścigu.
Działacze WTC, organizatorzy wyścigu.
9-10 września 1961 r. – Obchodzono 75-lecie WTC. Na ulicach stolicy panowie w „białych czapkach”, pokazali społeczeństwu m.in. bicykle z końca XIX wieku.

Zarząd Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów, który przygotował uroczystości związane z obchodami 75-lecia Towarzystwa.
Zarząd Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów, który przygotował uroczystości związane z obchodami 75-lecia Towarzystwa.
Wymarsz z nieistniejących Dynasów, które są dla Towarzystwa symbolem.
Wymarsz z nieistniejących Dynasów, które są dla Towarzystwa symbolem.
Kliknij na sprawozdanie, aby je otworzyć
16 marca 1969 r. – Połączona WTC z sekcją kolarska Warszawianki. Prezesem został Henryk Narojek. Dotychczasowy sternik Towarzystwa Zdzisław Gędziorowski otrzymał tytuł honorowego prezesa WTC.

Zmiana warty z WTC. Z lewej honorowy prezes WTC – Zdzisław Gędziorowski i nowy prezes Towarzystwa Henryk Narojek.
Zmiana warty z WTC. Z lewej honorowy prezes WTC – Zdzisław Gędziorowski i nowy prezes Towarzystwa Henryk Narojek.
1970 r. – Pod patronatem Spółdzielczości Pracy WTC zorganizowano I Gwieździsty Wyścig Kolarski. Trzykrotnym zwycięzcą wyścigu w latach 1970-1979 był Ryszard Szurkowski.

I Gwieździsty Wyścig Kolarski.
I Gwieździsty Wyścig Kolarski.
Powitanie zawodników przez Włodzimierza Smoleńskiego.
Powitanie zawodników przez Włodzimierza Smoleńskiego.
1976 r. – Warszawskie Towarzystwo Cyklistów obchodzi 90-lecie. Była okazja do uroczystego spotkania , do wspomnień i do wytyczenia na dziś i następne lata. Inna piękna tradycja WTC to tradycyjny opłatek.

Obchody 90-lecia WTC. Na zdjęciu Prezes Henryk Narojek.
Obchody 90-lecia WTC. Na zdjęciu Prezes Henryk Narojek.
15 stycznia 1977 r. – Na Krakowskim Przedmieściu odsłonięto pomnik Bolesława Prusa. Delegacja z WTC oddała hołd, jednemu z pierwszych „piewców polskiego cyklizmu”.

Odsłonięcie na Krakowskim Przedmieściu pomnika wielkiego pisarza i entuzjasty cyklizmu, członka honorowego WTC – Bolesława Prusa.
Odsłonięcie na Krakowskim Przedmieściu pomnika wielkiego pisarza i entuzjasty cyklizmu, członka honorowego WTC – Bolesława Prusa.
Przed pomnikiem pochylił się sztandar Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów.
Przed pomnikiem pochylił się sztandar Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów.
1977 r. – Triumfatorem Tour de Pologne został reprezentant Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów – Lechosław Michalak, najwybitniejszy kolarz w powojennej historii WTC.

Lechosław Michalak, najwybitniejszy kolarz w powojennej historii WTC.
Lechosław Michalak, najwybitniejszy kolarz w powojennej historii WTC.
17 września 1978 r. – Pożegnanie Lata z WTC w Zalesiu Górnym. Towarzystwo jak co roku organizowało masowe zawody dla młodzieży i dzieci.

Pożegnanie Lata w Zalesiu Górnym.
Pożegnanie Lata w Zalesiu Górnym.
1983 r. – Rozpoczęły się przygotowania do obchodów 100-lecia Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów. Odznaczono honorowych członków WTC.
1986 r. – Podczas wigilii stulecia spotkali się dawni oraz współcześni zawodnicy.Henryk Sienkiewicz powiedział: „Słynęliśmy kiedyś z rycerstwa, siły, odwagi, żyjąc w odmiennych warunkach, nie mając innego pola, winniśmy na sportowym gruncie pielęgnować i rozwijać powyższe cechy.

Najstarsze i najnowsze dzieje polskiego kolarstwa łączą się na tym zdjęciu, które zostało wykonane podczas wigilii 100-lecia WTC. Dawni i współcześni zawodnicy i działacze.
Najstarsze i najnowsze dzieje polskiego kolarstwa łączą się na tym zdjęciu, które zostało wykonane podczas wigilii 100-lecia WTC. Dawni i współcześni zawodnicy i działacze.
Poczta Polska na 100-lecie Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów i kolarstwa polskiego.

poczta01
poczta02
poczta03
poczta04
poczta05
poczta06
6 kwietnia 1998 r. – Tego roku minęło dokładnie 112 lat od założenia Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów – przypomnijmy, jednej z pierwszych organizacji sportowych na ziemiach polskich. Dlatego też Muzeum Sportu i Turystyki, wraz z WTC oraz Muzeum Historycznym m.st. Warszawy, przygotowało wystawę, która zobrazowała dzieje Towarzystwa na podstawie poprzednich lat.

zdjecie29

 

Źródła:
Archiwum Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów

Zdjęcia:
Archiwum Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów